Solution: Karbon Ayak İzi (Kurumsal & Ürün)
Solution: Karbon Ayak İzi (Kurumsal & Ürün)
SINIRDA KARBON DÜZENLEME MEKANİZMASI (SKDM)
Avrupa Birliği (AB); iklim değişikliği ile mücadele çabalarını hızlandırırken, sera gazı emisyonlarını azaltmanın yeni bir yolunu benimsemiştir.
Bu yol, Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizması veya kısaca SKDM’ dir. SKDM, AB’nin Avrupa Yeşil Mutabakatı çerçevesinde ortaya koyduğu hedeflere ulaşmak için temel bir araç olarak dikkat çekmektedir.
Peki, SKDM nedir ve nasıl çalışır?
SKDM, AB içinde sera gazı emisyonlarını azaltmayı amaçlayan bir mekanizmadır. Bu mekanizma, Avrupa içi emisyon ticaret sistemi (ETS) ile benzer bir karbon fiyatlandırması sistemi oluşturmayı hedefler. SKDM, AB içinde üretilen ürünlerin yanı sıra ithal edilen ürünlerin emisyonlarını da içerecek şekilde tasarlanmıştır.
SKDM Uygulama Takvimi
SKDM’nin ana uygulama esaslarına baktığımızda, mekanizmanın 1 Ekim 2023 tarihinde başladığını ve bir geçiş dönemi içereceğini görüyoruz. Bu dönemde emisyon raporlamaları yapılacak ve sistem üzerinde iyileştirmeler yapılacaktır. Asıl uygulama ise 1 Ocak 2026‘da başlayacaktır. Geçiş döneminde, ithalatçılar her çeyrek dönem için emisyon raporları sunacaklar. Bu dönemde doğrulama gerekliliği bulunmayacak ancak eksiklikler ve sapmalar izlenecek ve cezai işlemler uygulanabilecektir.
SKDM Önemi
Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizması (SKDM), küresel iklim değişikliğiyle mücadelede kritik bir role sahiptir. Avrupa Birliği’nin bu girişimi, karbon emisyonlarını azaltma hedeflerini güçlendirirken aynı zamanda global düzeyde sürdürülebilir üretimi teşvik eden bir model oluşturmaktadır.
Karbon Ayak İzi Nedir?
Bir kuruluşun, faaliyetin, ürünün veya kişinin neden olduğu sera gazı emisyonlarının tümüne karbon ayak izi denir. Küresel ısınmaya neden olan tüm sera gazları karbon ayak izini oluşturur. Sera Gazı Emisyonları; yakıt ve elektrik kullanımı, üretim, nakliye, ulaşım, hizmet alımı ve arazi kullanım değişikliği vb. nedenlerden kaynaklanır.
SERA GAZI EMİSYONLARI ALTI KATEGORI ALTINDA SINIFLANDIRILMAKTADIR;
1.Doğrudan Sera Gazı Emisyonları ve Uzaklaştırmaları (Kategori 1)
2.Dolaylı Sera Gazı Emisyonları (Satın Alınan Enerji) (Kategori 2)
3.Dolaylı Sera Gazı Emisyonları (Ulaşım) (Kategori 3)
4.Dolaylı Sera Gazı Emisyonları (Kuruluş Tarafından Satın Alınan Ürün ve Hizmetler) (Kategori 4)
5.Dolaylı Sera Gazı Emisyonları (Kuruluş Tarafından Üretilen Ürünlerin Kullanımından Kaynaklanan) (Kategori 5)
6.Diğer Dolaylı Sera Gazı Emisyonları (Kategori 6)
SERA GAZI
- Sera Gazı Raporu Hazırlamak: Sera gazı raporu, organizasyonun sera gazı emisyonlarına ilişkin bir özet sunar. Bu rapor, organizasyonun sera gazı emisyonlarını azaltmak için alabileceği tedbirleri de içermelidir. ISO 14064, raporlama için gerekli olan verilerin türünü ve kapsamını belirler.
- Sera Gazı Raporunu Doğrulatmak: Sera gazı raporu, bir doğrulama kuruluşu tarafından doğrulanmalıdır. Bu, raporun güvenilirliğini artırır ve organizasyonun sera gazı emisyonlarına ilişkin şeffaflığı sağlar.
ISO 14067 ÜRÜN KARBON AYAK İZİ
Hammaddenin çıkarılmasından ürüne, ürün olarak müşteriye ulaşmasındaki tedarik zincirine, ürünün ömrünü tamamlamasına kadar geçen tüm süreçlerde ürünün neden olduğu sera gazı emisyon miktarının ve atmosfere verdiği azaltım miktarının hesaplanması işlemine ürün karbon ayak izi hesaplama denir.
ISO 14067 Karbon Ayak İzi Standardı; ürünün kendisinden, üretim, nakliye, bertaraf süreçlerinden doğrudan ve dolaylı olarak atmosfere verilen Sera Gazı Emisyon miktarının ve azaltım miktarının hesaplanması için güvenilirlik sağlayacak yeni ürün karbon ayak izi standardıdır. ISO 14067 Standardı, ürünlerin yaşam döngüsü boyunca Karbon Ayak İzi hesaplamaları için kurallar ve gereklilikler belirlemektedir.
ISO 14067 Karbon Ayak İzi Standardı; bir ürünün maden olarak çıkarılmasından, ürünün hammaddesine, hammaddeden ürünün üretilmesine, ürünün üretilmesinden, ürünün müşteriye sunulmasına, ürünün müşteri tarafından kullanılmasına ve ürünün ömrünün sona ermesine kadar olan yaşam döngüsündeki Sera Gazı Emisyonlarının ölçüm ve hesaplama tekniğidir. ISO 14067 Standardı Kuruluşların yaşam döngüsü boyunca belirledikleri sınırlar içinde de hesaplanabilir.
Bu sınırlama kuruluşlar ve organizasyonlar tarafından belirlenir. Bir ürünün Karbon ayak izi hesaplaması bir kuruluş için madenden çıkarılması ve hammadde haline getirilmesi aşamalarını içerirken, başka bir kuruluş için hammaddeden ürüne kadar olan süreçle sınırlandırılabilir, bir başka kuruluş için ise tedarik zinciri boyunca yer alan süreçlerdeki emisyonların hesaplanmasını içerebilir.